Obligacje skarbowe

• oprocentowanie równe dla każdego okresu odsetkowego, obliczane z użyciem stałej stopy procentowej,
• inwestor może obliczyć wszystkie przychody.

Przykład
Termin wykupu 2 lata
Wartość nominalna 100 zł
Oprocentowanie 10%
Odsetki wypłacane są raz do roku
Po upływie roku płatności dla obligatariusza są następujące:
- za rok 10 zł
- za dwa lata 110 zł

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu:

• oprocentowanie wyliczane jest na podstawie WIBOR + marża,
• oprocentowanie zmienia się w kolejnych okresach w zależności od wahań stopy odniesienia (np. WIBOR, LIBOR). 

Przykład:
Termin wykupu 2 lata
Wartość nominalna 100 zł
Oprocentowanie WIBOR 1Y + 5%
WIBOR 1Y wynosi 2%
Odsetki wypłacane są raz do roku
Po upływie roku płatności dla obligatariusza są następujące:
7 zł (2% + 5% = 7%)
Jeżeli WIBOR 1Y za rok będzie wynosić 3% to obligatariusz otrzyma: 108 zł

Obligacje zerokuponowe (dyskontowe):

• inwestor otrzymuje kwotę równą wartości nominalnej obligacji,
• obligacja ta jest sprzedawana za cenę poniżej wartości nominalnej, a wykupywana za cenę równą wartości nominalnej. Różnica nazywana jest „dyskontem”,
• przy tym rodzaju obligacji emitent nie płaci odsetek,

Przykład:
Termin wykupu 2 lata
Wartość nominalna 100 zł
Za 2 lata obligatariusz otrzyma 100%
Aktualnie obligacja sprzedawana za 95 zł oznacza to, że dyskonto wynosi 5 zł

Obligacje indeksowane

• wysokość kuponu zależy od stopy inflacji,
• różnica polega na stopie odniesienia, która w tym przypadku jest charakterystyką makroekonomiczną (inflacja), a nie charakterystyką finansową. 

Przykład:
Termin wykupu 2 lata
Wartość nominalna 100 zł
Oprocentowanie: stopa inflacji + 4%
Obecnie inflacja wynosi 1%
Odsetki wypłacane są raz do roku
Po upływie roku płatności dla obligatariusza są następujące: 5 zł (1% + 4% = 5%)
Jeżeli inflacja za rok będzie wynosić 2% to obligatariusz otrzyma: 106 zł

Obligacje skarbowe mają swój specyficzny sposób oznaczenia na rynku GPW Catalsyt: XYZMMRR gdzie XYZ jest symbolem obligacji, MMRR oznacza miesiąc i rok wykupu obligacji. 

Rodzaje obligacji według symboli:

• stały kupon: PS, DS, WS
• zmienny kupon: WZ
• indeksowane: IZ
• zerokuponowe: OK

Informacje na temat poszczególnych serii znaleźć można w listach emisyjnych dostępnych pod adresem strony internetowej Ministerstwa Finansów: https://www.finanse.mf.gov.pl/dlug-publiczny/bony-i-obligacje-hurtowe/wyszukiwarka-listow-emisyjnych

Ryzyko

Ryzyko wypłacalności

Pomimo różnych form zabezpieczeń, nie można całkowicie wykluczyć ryzyka związanego z tym, że emitent obligacji zbankrutuje lub nie będzie miał w terminie wykupu wystarczających środków na wywiązanie się z obligacyjnych zobowiązań. Ryzyko niewypłacalności badane jest przez agencje ratingowe, które przyznają danym emitentom ratingi.

Ryzyko stopy procentowej

Ryzyko zmiennych stóp procentowych w przyszłości. Najbardziej wrażliwe są ceny obligacji o stałym oprocentowaniu oraz obligacje o najdłuższych terminach do wykupu. Ryzyko to dotyczy inwestorów, którzy chcą wyjść ze swojej inwestycji na rynku wtórnym przed dniem wykupu obligacji. W przypadku trzymania obligacji do wykupu, ryzyko to nie ma większego.

Ryzyko reinwestycji

Ryzyko to dotyczy konieczności reinwestowania otrzymywanych odsetek i nominału w przyszłości po nieznanej na dzień zakupu stopie procentowej.

Ryzyko inflacji

Ryzyko istotne w przypadku obligacji o stałym kuponie (również zerokuponowych). W przypadku inflacji przewyższającej stałe oprocentowanie obligacji, inwestor ponosi realną stratę (traci bardziej na inflacji niż zarabia na oprocentowaniu).

Podatki

Dochód z obligacji podlega opodatkowaniu podatkiem od dochodów kapitałowych w wysokości 19%. W przypadku obligacji, opodatkowany jest:

• dochód wynikający z różnicy między ceną kupna a ceną sprzedaży obligacji (podatek od zysków kapitałowych),
• odsetki, czy dyskonta, w przypadku obligacji sprzedawanych poniżej wartości nominalnej.

Dom maklerski ryczałtowo potrąca podatek kapitałowy od płaconych przez emitenta odsetek. Inwestor na swój rachunek otrzymuje już kwotę netto.

PAMIĘTAJ!

Cena rozliczeniowa obligacji na giełdzie zawiera odsetki należne proporcjonalnie do upływu okresu odsetkowego. Zatem najbardziej opłacalny jest zakup obligacji zaraz na początku okresu odsetkowego, kiedy odsetki naliczone (należne sprzedającemu) są jak najmniejsze.